Mijn naam is Hedy Schoenmakers en graag neem ik jullie mee over oude wegen naar een nieuwe bestemming…
Mijn routes:
SANTIAGO DE COMPOSTELA
De pelgrimsroute naar Santiago de Compostella (ook wel Sint Jacobsroute of Jacobsweg genoemd) (Spaans: Camino de Santiago; Galicisch: Camiño de Santiago) is de pelgrimsroute naar het graf van de apostel Jakobus in Santiago de Compostella in Spanje. De belangrijkste route (hoofdroute) door Spanje was de Camino Francés, die de voortzetting was van meerdere trajecten komend uit Frankrijk. De Camino Francés was de middeleeuwse verkeersas die in Noord-Spanje loopt van de Pyreneeën naar het graf van Jakobus. Deze route loopt langs de steden Pamplona, Estella, Logroño, Burgos, León, Astorga en Ponferrada. Er zijn ook enige andere secundaire routes van de Pyreneeën naar Santiago. Vanaf alle andere Europese landen lopen eveneens Jacobswegen naar Frankrijk en Spanje (met uitzondering van de Portugese route die uiteraard Frankrijk niet aandoet). De Jacobswegen vormen dus een netwerk van wandelroutes, met Santiago de Compostella als excentrische spin.
De Camino Francés in zijn huidige loop is in de eerste helft van de 11e eeuw ontstaan; er wordt echter aangenomen dat de route al veel ouder is. Al voor Christus was Finisterre het eindpunt van een heidense tocht. Het klif, 90 kilometer westelijk van Santiago, is door de Romeinen Finisterrae gedoopt, wat ‘einde van de wereld’ betekent. De traditie van de bedevaart naar St.Jacob in Compostella gaat terug naar de tijd van Karel de Grote, nadat volgens de legende in 814 zijn graf in Compostella gevonden was.
Santiago de Compostella kon in de elfde eeuw niet alleen zo’n belangrijke bedevaartsplaats worden vanwege de wonderbaarlijke verhalen over de apostel Jakobus, maar ook omdat de Abdij van Cluny in de elfde eeuw de godsvredebeweging ging stimuleren die erop gericht was in West-Europa een grotere veiligheid te bewerkstelligen. Deze eerste kerkelijke vredesbeweging stimuleerde niet alleen giften aan kerken en kloosters, maar ook de bedevaarten naar Santiago en daarmee de opkomst van de Romaanse kunst langs de pelgrimswegen. Tot in Spanje is daardoor de invloed van de architectuur van Cluny merkbaar. De betekenis van Cluny en de pelgrimages naar Santiago voor de reconquista tegen het islamitische Marokkaanse rijk in Zuid-Spanje is overigens beperkt. Verhalen over de heilige Jakobus en de strijd tegen de Moren dateren op zijn vroegst uit het einde van de elfde eeuw, toen de grote trek al op gang gekomen was. De enkele afbeeldingen van Matamoros (de Morendoder), zoals te zien zijn in de kathedraal van Burgos dateren zelfs pas uit de 16e en 17e eeuw.
De pelgrimshandleiding in het vijfde boek van de Codex Calixtinus uit de 12e eeuw noemt voor Frankrijk vier verschillende pelgrimsroutes. Deze beginnen respectievelijk in Tours, Vézelay, Le Puy en Saint-Gilles-du-Gard, bij Arles. De eerste drie komen samen in Saint-Jean-Pied-de-Port in de Franse Pyreneeën, de route vanuit Arles komt via de Somportpas Spanje binnen, loopt via Jaca en komt bij Puente la Reina bij de andere routes vanuit Frankrijk.
Sinds 1993 is het Spaanse deel van de pelgrimsroute in de werelderfgoedlijst van UNESCO opgenomen. De Franse routes maken sinds 1998 deel uit van deze lijst.
Van oudsher hebben bedevaarten, naar welk bedevaartsoord ook, een religieus karakter: pelgrims reisden daar naartoe ten einde daar aanwezige relikwieën te vereren. Ook ondernam men een bedevaart ter uitvoering van een aan God gedane belofte, of bij wege van boetedoening. In de Middeleeuwen werden bedevaarten niet zelden als straf opgelegd door kerkelijke of zelfs wereldlijke rechtbanken.
Religieuze (of in elk geval levensbeschouwelijke) motieven spelen ook thans vaak een rol. Doch een aanmerkelijk deel van de pelgrims dat tegenwoordig naar Santiago reist doet dit vanwege het cultuurhistorische erfgoed op de route, vanwege de fysieke uitdaging of om, vaak in samenhang met ontwikkelingen in het eigen leven, geruime tijd in een geheel andere omgeving te verkeren.
PIETERPAD
Het Pieterpad (LAW 9) is de bekendste lange-afstand-wandelroute van Nederland. De route voert van Pieterburen aan de Groningse Waddenkust naar de Sint-Pietersberg bij Maastricht en heeft een lengte van omstreeks 492 kilometer, onderverdeeld in 26 etappes. De route voert door de meest uiteenlopende landschappen en wordt onderhouden door het Nivon. Het Pieterpad is in het veld gemarkeerd met de internationaal bekende wit-rode merktekens van langeafstandswandelpaden (LAW) en staat in detail beschreven in twee wandelgidsen die worden uitgegeven door het Nivon. Op de Sint-Pietersberg sluit het Pieterpad aan op de Europese wandelroute GR5, die tevens onderdeel is van wandelroute E2. De GR5, die via de Ardennen en de Franse Alpen naar Nice loopt, is een van de populairste internationale wandelpaden voor Nederlandse wandelaars. Op elke etappe komen vrijwel dagelijks wandelaars van het Pieterpad langs.
Het pad is ontworpen door de Tilburgse Toos Goorhuis-Tjalsma en de Groningse Bertje Jens uit onvrede over het gebrek aan lange afstandswandelpaden in Nederland. Van 1978, toen Jens met pensioen ging, tot 1983 maakten de vriendinnen tal van wandelingen om de route uit te stippelen. Ze maakten gebruik van bestaande wandelpaden, waarbij de verbinding tussen twee paden soms dagen kostte. In 1983 werd het Pieterpad halverwege in Vorden officieel in gebruik genomen. Op 21 april 2006 is er in Vorden een bronzen plaquette onthuld als eerbetoon aan beide dames. Ook in de boswachterij het Sleenerzand bevindt zich een monument met plaquette ter ere van de ontwerpers van de wandelroute. Het Pieterpad wordt onderhouden door een werkgroep, onder aanvoering van Maarten Goorhuis (zoon van Toos Goorhuis) en fotograaf Wim van der Ende. Nivon had in 2009 250.000 gidsen van het Pieterpad verkocht. Op basis van de ervaring dat elke gids gemiddeld door vier personen wordt gebruikt, becijferde de vereniging dat er toen al ongeveer een miljoen mensen het Pieterpad hebben bewandeld.
In de loop van de tijd zijn er heel wat wijzigingen in het tracé van het pad gekomen. Deze wijzigingen kunnen voortkomen uit veranderingen in het landschap zelf, zoals de aanleg van de A73. Belangrijker voor de wandelaar zijn echter die wijzigingen waarbij naar mooiere routes is gezocht vanuit landschappelijk oogpunt. Er zijn door natuurontwikkeling tal van nieuwe mogelijkheden bijgekomen en de route loopt nu meer over onverharde paden. Met de herdenking van het 25-jarig bestaan van het pad op 25 oktober 2008 in Vorden werd een vernieuwd noordelijk tracé (deel I) gepresenteerd. In 2010 volgde het vernieuwde zuidelijke tracé (deel II).
%
Pieterpad voltooid
%